Zapewnienie okularów korygujących wzrok jest jednym z obowiązków pracodawcy mających zapewnić pracownikom bezpieczne i higieniczne warunki pracy. Przy czym nie każdemu pracownikowi, nie zawsze i nie każdych okularów. Po pierwsze obowiązek musi pozostawać w ścisłym związku z badaniami profilaktycznymi (wstępne, okresowe, kontrolne), na jakie pracodawca kieruje pracowników. Potrzeba stosowania okularów korekcyjnych przy pracy przy komputerze musi wynikać z badań okulistycznych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej. Obowiązek ten został uregulowany w §8 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 1 grudnia 1998 r w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe. Przepis jest bardzo ogólny, zatem pracodawca powinien określić szczegółowe zasady przydziału okularów w wewnętrznym akcie prawnym (regulamin, zarządzenie, decyzja)
Zasady przydziału okularów.
Pracodawca ma wiele możliwości wykonania w/w obowiązku. Może, dla przykładu, zawrzeć umowę na wykonanie okularów dla swoich pracowników z dowolnym zakładem optycznym w miejscowości, w której zakład pracy ma siedzibę i kierować do niego pracowników. Najczęściej stosowaną formą jest refundacja kosztów poniesionych przez pracownika, który sam dobiera sobie odpowiednie szkła i oprawki. Wobec tego warto wcześniej przygotować zasady refundacji, ustalając w nich kwotę refundacji, czasookres używalności okularów, termin w jakim pracownik może ubiegać się o zwrot kosztów zakupionych przez siebie okularów.
Jednym z kluczowych elementów wewnątrzzakładowej regulacji, jest kwota refundacji kosztów poniesionych na zakup okularów. Kwota powinna w takiej wysokości, aby faktycznie umożliwić pracownikowi zakup odpowiednich okularów, jednak pracownik nie może oczekiwać, że pracodawca będzie finansował kosztowne oprawki okularów znanych marek, ponieważ okulary mają spełniać funkcje praktyczne. Dobrą praktyką jest uzależnienie wysokości kwoty refundacji od minimalnego wynagrodzenia za pracę np 20 % jego wysokości.
Jakim pracownikom przysługują okulary?
W przepisach prawa jest tylko jeden przypadek zapewnienia pracownikowi przez pracodawcę okularów korygujących wzrok - praca przy komputerze. Podmiotem uprawnionym do zapewnienia okularów do pracy przy komputerze jest pracownik, a więc osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę (niezależnie od rodzaju tej umowy oraz czasu jej obowiązywania:
§2 pkt 4 w/w rozporządzenia określa pracownika jako każdą osobę zatrudnioną przez pracodawcę, w tym praktykanta i stażystę, użytkującą w czasie pracy monitor ekranowy co najmniej przez połowę dobowego wymiaru czasu pracy.
Niedopuszczalne jest zatem pozbawianie pracownika prawa do okularów korygujących wzrok tylko z tego powodu, że zatrudniony jest na podstawie umowy na okres próbny na czas określony.
Dobowy wymiar czasu pracy co do zasady wynosi 8 godzin, zatem aby nabyć prawo do refundacji kosztów zakupu okularów do pracy przy komputerze, należy pracować przy jego obsłudze przez co najmniej 4 godziny dziennie.
Co nie jest pracą przy monitorze ekranowym?
Wyłączeniu z regulacji w/w rozporządzenia podlegają: kabiny kierowców oraz kabiny sterownicze maszyn i pojazdów, systemy komputerowe na pokładach środków transportu, systemy komputerowe przeznaczone głównie do użytku publicznego, systemy przenośne nie przeznaczone do użytkowania na danym stanowisku pracy, kalkulatory, kasy rejestrujące i inne urządzenia z małymi ekranami do prezentacji danych lub wyników pomiarów, maszyn do pisania z wyświetlaczem ekranowym.
Niedopełnienie obowiązku zapewnienia okularów.
Pracodawca, który nie zapewnia pracownikom zatrudnionym przy komputerze okularów korygujących wzrok na zasadach określonych w w/w rozporządzeniu, podlega karze grzywny w wysokości od 1 000 do 30 000 zł.
Akty prawne:
- Rozporządzenie Ministra pracy i Polityki Socjalnej z dnia 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe (Dz.U.1998.148.973).
Comments